The God Gene?
Written on 12:37 μ.μ. by Miss Twin Peaks
Άδικα προσπαθεί ο Richard Dawkins να πείσει του θρησκευόμενους ότι ο θέος τους είναι ο φανταστικός τους φίλος! Φαίνεται ότι ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός καθορίζεται κατά ένα πολύ μεγάλο ποσοστό από τα γονίδιά μας.
Η έρευνα των Matt Bradshaw και Christopher G Ellison πραγματοποιήθηκε το 2008 και βασικό της ερώτημα ήταν αν η στάση του ατόμου απέναντι στη θρησκεία καθορίζεται από το περιβάλλον του ή από τα γονίδιά του. Το δείγμα της έρευνας αποτέλεσαν 600 μονοζυγωτικοί και ετεροζυγωτικοί δίδυμοι. Οι δύο ερευνητές εξέτασαν χαρακτηριστικά που θεώρησαν ότι σχετίζονται με τη "θρησκευτικότητα". Η συγκεκριμένη επιλογή δείγματος τους επιτρέπει να ξεχωρίσουν τους παράγοντες που οφείλονται στο περιβάλλον και αυτούς που οφείλονται στην κληρονομικότητα. Έτσι είχαν τις εξής κατηγορίες παραγόντων:
- γενετικούς (genetic factors)
- οικογενειακούς ή παράγοντες του κοινού περιβάλλοντος (family factors or shared environment)
- εξωτερικού περιβάλλοντος - διαφορετικές εμπειρίες που είχε κάθε δίδυμος (external environment)
Τα απότελέσματα φαίνονται στο γράφημα.
Στην παιδική ηλικία φαίνεται όπως είναι αναμενόμενο ότι το οικογενειακό περιβάλλον διαμορφώνει τις απόψεις του ατόμου. Η κατάσταση αλλάζει μετά την ενηλικιώση του, όπου διαφαίνεται η δύναμη των γονιδίων του, σύμφωνα με την έρευνα.
Η σημασία της πίστης στην καθημερινή ζωή καθορίζεται μόνο κατά ένα τέταρτο από τα γονίδια. Εδώ φαίνεται να έχει κυρίαρχο ρόλο το εξωτερικό περιβάλλον και οι ξεχωριστές εμπειρίες του ανθρώπου.
Ο ρόλος των γονιδίων επηρεάζει κατά 40% το πόσο συχνά κάποιος στρέφεται στη θρησκεία για καθοδήγηση, το αν παίρνουν όσα γράφει η βίβλος κυριολεκτικά ή όχι και το αν οι άνθρωποι πρέπει να έχουν μόνο μια θρησκεία ή να πειραματίζονται γνωρίζοντας νέες.
Τα γονίδια φαίνεται να έχουν πολύ σημαντικό εως και καθοριστικό ρόλο στην έρευνα των Matt Bradshaw και Christopher G Ellison, όταν εξετάζεται η περίπτωση που κάποιος "ξαναγεννιέται θρησκευόμενος" - born again religious. Αυτοί ήταν όσοι απάντησαν θετικά στην ερώτηση: "Υπήρξε κάποια στιγμή στη ζωή σου που ξαναγεννήθηκες και πίστεψες πραγματικά στον Χριστό;". Διαπιστώθηκε ότι το σημαντικό 65% αυτού του είδους "θρησκευτικότητας" καθορίζεται από γενετικούς παράγοντες!
Συμφωνείτε με τα συμπεράσματα της έρευνας των Bradshaw και Ellison; Σίγουρα τα γονίδια παίζουν σημαντικό ρόλο αλλά συνεχίζω να έχω κάποιες αμφιβολίες για τα αποτελέσματα αυτά.. Μπορείς να πεις με σιγουριά και με ποσοστά πόσο μας επηρεάζει το περιβάλλον και πόσο τα γονίδια; Αλήθεια, έχει νόημα ένα ερώτημα που εξετάζει τη σχέση φύσης - περιβάλλοντος; Μπορεί να νοηθεί το ένα χωρίς το άλλο;
Όπως και να είναι τα πράγματα, θα θυμηθώ την συγκεκριμένη έρευνα την επόμενη φορά που θα προσπαθήσω να επιχειρηματολογήσω κατά της θρησκείας στις συνομιλίες μου με κάποιον θρησκευόμενο!
Links:
η έρευνα
post στο blog Epiphenom (από εκεί πήρα το γράφημα)
Νew Scientist Post
Science Daily
Σχετική έρευνα (pdf) "A religious upbringing reduces the influence of genetic
factors on disinhibition"
If you enjoyed this post Subscribe to our feed
Αναρτήσεις
Δοκίμασε να μιλήσεις γι' αυτήν την έρευνα σε κοινωνικό επιστήμονα... :P
Πέραν αστείου, η αλήθεια είναι πως ούτε εγώ μπορώ να την πιστέψω. Η θρησκεία είναι για μένα κοινωνικό (ιστορικό) χαρακτηριστικό και ανθρώπινη δημιουργία· συνεπώς δεν μπορώ να φανταστώ γονίδια που να σε κάνουν δεκτικό προς αυτήν. Το ίδιο σκέφτομαι και για άλλα ζητήματα, για τα οποία έχει κατά καιρούς αποφανθεί η επιστήμη πως «φταίνε» τα γονίδια, όπως την εγκληματικότητα ή την επαγγελματική επιτυχία. Αρνούμαι να τα πιστέψω, όσο καλά κι αν είναι τεκμηριωμένα. Φυσικά δεν έχω γνώσεις πάνω σε αυτό το αντικείμενο για να μπορώ να τα κρίνω και κατανοώ πως αρνούμενός τα ακολουθώ πιθανότατα την εύκολη λύση. Μήπως όμως έτσι απλά «πιστεύω» σε κάτι άλλο κι έχω «θεοποιήσει την κοινωνική επιστήμη» (το εννοώ πιο light από ό,τι διαβάζεται); Σε κάθε περίπτωση μήπως αυτό που οι Bradshow και Ellison βρήκαν είναι γονίδια που καθορίζουν πόσο εύπιστος είσαι και πόσο άκριτα δέχεσαι ό,τι ...περιφέρεται γύρω σου; Αυτό θα μπορούσα να το δεχθώ!
Μου φαίνεται και εμένα λίγο υπερβολικό να ψάχνουμε να βρουμε γονίδια για κάθε ανθρωπινο χαρακτηριστικο..
Δεν ξέρω αν είναι σωστός ο όρος θρησκείας ή της ευπιστίας όμως. Ίσως θα ήταν καλύτερα να μιλούσαμε για πνευματικότητα; Ίσως έχει σχέση με την "καλωδίωση" του εγκεφάλου. Θα αναφερθώ στο θέμα εγκέφαλος-θρησκεία σε επόμενο post. Υπάρχει αρκετό υλικό για προβληματισμό ;)